Weten & Tech

Live: tweede poging lancering NASA’s Orion

05-12-2014 12:47

Om 13.05 vertrok NASA’s nieuwste ruimtevaartuig Orion voor haar eerste vlucht. Tenminste: als alles goed gaat. Gisteren lag er eerst een boot in de gevarenzone, gooide het weer roet in het eten en uiteindelijk werkte een klep niet. Vandaag doet men een tweede poging om de Delta IV Heavy de lucht in te krijgen. De vlucht voert tot bijna 6.000 kilometer hoogte en twee rondjes om de aarde. Wij praten u door de materie.

17:39: Wij sluiten af. Orion ligt in het water van de Stille Oceaan ten zuidwesten van San Diego, en Sinterklaas loopt hier al over de daken.
15073740890_1dc6b2ceea_z
17:36: De vluchtleiding is blij na een meer dan vier uur durende vlucht, die perfect verliep. De tijd van evalueren breekt aan, van bijstellen ook. In 2017 vindt een volgende test plaats. Alles moet leiden tot een missie naar Mars, een vervanging van de Space Shuttle en wellicht een bemande missie naar een asteroide.
blijemensen
17.30: Splash Down! Orion heeft haar vlucht overleefd. Orion is terug op aarde, na een perfecte eerste vlucht. Ze ligt recht en fier in het water.
mainchute
17.25 Orion is in zicht! Ziet er prima uit!
17.22 black out is voorbij. Beeld vanuit de driftig bijsturende Orion, die stuurt met haar remraketten. Ze gaat langzamer dan het geluid.
spakash
17.20 de black out is een feit. Het is wachten tot Orion weer contact heeft, of dat de camera’s haar zien. Temperatuur is nu 2.600 graden Celsius, snelheid nog 32.000 kilometer per uur.
17:19: Orion raakt de atmosfeer. De kans is groot dat door de wrijving, de hitte en het plasma dat rond de capsule hangt een radio black out ontstaat. Orion is nu op 150 kilometer hoogte. Splash down over tien minuten. Nog 1.400 kilometer te gaan.
17.15: On target, volgens NASA.
target
17.10: nog negen minuten en Orion raakt de atmosfeer. Orion is geen 700 kilometer meer weg.
17.06: Alles gaat boven verwachting, omdat er geen enkele fout is. De foto laat de burn van zojuist zien.
B4GmKChCUAAegAd
17.03: De laatste burn is succesvol. Orion is op koers en klaar om de hitte van de wrijving van de dampkring te doorstaan. Het remt dan af, terwijl op 7.000 meter hoogte de eerste parachutes opengaan.
17.00: De vervanger van de Space Shuttle doet het goed. Nog een half uur en het landt in het water. Elf parachutes zijn nodig om het daar te krijgen. En een dertig centimeter dik hitteschild. Een laatste burn van de motor moet het op de juiste koers brengen.


16.45: Drie kwartier voor splash down. De video laat zien wat er dan gebeurt. Ondertussen gaat Orion sneller: ruim 32.000 per uur nu, op een hoogte van ongeveer 3.200 kilometer. Grootste zorg tijdens re-entry: de enorme hitte (2.650 graden Celsius) die ontstaat als het de dampkring raakt. Volgende grootste zorg: het openen van de parachutes.


16.30: De lander is los. Orion vliegt voor het eerst solo. NASA meldt dat de landing bijna bulls eye is. Orion wordt ten zuidwesten van San Diego in de Stille Oceaan verwacht.
B4GiSQWCUAAEprb
16.18 Over iets minder dan een uur komt de capsule terug in de atmosfeer. Drie parachutes moeten het daarmee helpen. Volgende kritieke punt: over tien minuten komt de ruimte voor de bemanning los van de raket, zodat de personeelsruimte alleen terugkeert. Hieronder een animatie van die procedure.


16.02 NASA meldt zojuist peak altitude. We keren terug.
15:52: Afscheid van de aarde. Orion is inmiddels op haar hoogste punt en keert weer terug. Snelheid is nu ruim 30.000 kilometer per uur.
B4GV_JpCUAA9gKk
15:30: Camera’s aan boord staan nu uit vanwege de kosmische straling. Inmiddels zijn de drones die de terugkeer van Orion moeten filmen in positie. NASA meldt dat mission control zelden zo rustig is geweest. Een goed teken. De grootste afstand van vandaag (6.000 kilometer) komt in zicht. Hieronder beeld van twee onderdelen van een ring die Orion beschermde tijdens de lancering. Die werden vlak na diezelfde lancering losgelaten. Daar weer onder beeld van de US Navy, die op weg zijn naar de te verwachten landingsplaats van Orion in Baja California.
15952101475_59b41bebb5_z
B4GRnlKCIAEwsKE
15:15 Burn was perfect, bevestigt NASA. Een van de meest kritieke fase’s wordt nu betreden, omdat de straling vanuit de ruimte toeneemt.
15:04 De tweede trap heeft zojuist vier minuten gebrand, en Orion vliegt in een ruimere baan om de aarde. De capsule is nu op weg naar het verste punt in de missie. Over een uur is het op 6.000 kilometer en keert het terug. De afstand is nu ongeveer 4.500 kilometer. Even voor drie uur vloog het over Florida (foto).
B4GK9VFCYAEzAjB
14:45: Als Orion straks de aarde verlaat, moet het door de Van Allengordels. Hoewel die gordels de aarde beschermen tegen zonnewind en kosmische straling, hoopt gevaarlijke straling zich daar op. Een kritiek punt in de missie, waarbij de nodige electronica en camera’s worden uitgeschakeld.
14:30: Gigabytes aan gegevens worden naar de aarde gestuurd. Daaronder zitten foto’s en video’s die tijdens de lancering zijn gemaakt. Men hoopt die voor terugkeer nog te kunnen laten zien. Orion doet het ondertussen nog uitstekend, zoals het hieronder voorspoedig vertrekt. Nog een half uur voordat de tweede trap ontbrandt, en Orion de aarde verlaat naar het hoogtepunt van vandaag op 6.000 hoogte.
15766223787_4c9b9cd9a1_z
14.15 Alles goed. Beeld van eerder vandaag, toen de Delta IV Heavy raket vertrok.
15949874941_0300afeca3_z
14.01: 64 minuten in de vlucht, vliegt Orion boven Australie. Nog een uur en de tweede trap ontbrand weer. Wij werken deze post elk kwartier bij, of elk moment als er nieuws is. Looking good.
13:53: Lead flight director Mike Sarafin, vanuit Mission Control Houston.
B4F60YHCYAER7TS (1)
13:48: Orion is begonnen met wat men de barbecue roll noemt. De capsule draait langzaam rond, om oververhitting te voorkomen. Een action figure van Captain Kirk is ook aan boord. Die had immers iets met groene slavinnen uit Orion. Seks vooral.
kirkinset2
13:43: Looking good, zoals dat heet. Hieronder de schematische weergave van de test.
EFT1_InfoG
13:35: Orion doet het nog steeds prima. Over drie uur en vijftig minuten keert het terug in onze dampkring.
13:29: We kijken terug naar de lancering. Zoals de Amerikanen het met enig gevoel voor romantiek noemen: The dawn of Orion.
https://www.youtube.com/watch?v=J92MxvIANEQ
13:25: Beeld van net na de lancering. As we speak staan alle motoren uit. Die gaan over anderhalf uur weer aan, om verder van de aarde te vliegen.
B4F1j5dCcAEUNmg
13:18: Met een snelheid van iets meer dan 24.000 kilometer per uur vliegt Orion rond de aarde. Men maakt eerst een lage elliptische ronde, om vervolgens een hoge te maken. De ultieme hoogte van bijna 6.000 kilometer wordt dan bereikt. Vervolgens keert Orion terug om met haar parachutes in de Baja California te vliegen. Nog even Orion vliegt over Afrika.
13:16: Kijkje uit de voorruit van de Orion capsule, als het over de Atlantische Oceaan vliegt.
voorkant
13:11: Alles verloopt volgens NASA extremly well. Hoogte is ongeveer 200 kilometer. Tweede trap doet het ook naar verwachting. Om die trap te starten werden overbodige delen weggegooid. Op onderstaande foto verdwijnt zo’n onderdeel om te verbranden in de atmosfeer. Snelheid: 20.000 kilometer per uur.
gooien
13.09: Drie minuten onderweg. Alles verloopt prima. Orion heeft de dampkring verlaten. Boosterraketten zijn afgeworpen.
13.05: Een minuut in de vlucht. Alles gaat goed. Beeld vanaf de raket kijkt terug op aarde.
eenminuut
13.04: Orion has left the tower!
13:00 weer is prima, alle systemen goed. Het aftellen is begonnen. Nog vier minuten.
12:51 Alle systemen zijn er klaar voor. Men werkt de go/ no go polls af. Orion staat er mooi bij.
nusituatie
12:45 Geheel volgens plan is het aftellen nu stilgelegd. Men werkt checklists af voor de finale countdown. Lancering om 13:05.