Het lijkt de Gemeente Groningen ‘a dream come true’. Een cultureel centrum in het hartje van de stad in de schaduw van de Martinitoren, of omgekeerd. Liefst zo groot (ca. 45 meter hoog) en prestigieus mogelijk en dat mag dan best wel wat kosten. Na vele jaren, heel veel raadsvergaderingen en inspreekmomenten is de kogel eindelijk door de kerk. Het Groninger Forum gaat er komen en men is intussen druk bezig om de boel te slopen en plaats te maken voor dit gebouw.
De Gemeente Groningen probeerde dit project aannemelijk te maken bij de Gemeenteraad en Provinciale Staten, die ook 35 miljoen moet meebetalen, door met cijfers op de proppen te komen van fictieve bezoekersaantallen. Blijkbaar is dat een veelgebruikte truc van de Gemeente want eenzelfde soort fictieve aantallen werd gebruikt om diezelfde Gemeenteraad en Provinciale Staten te overtuigen van het nut van een tram in de binnenstad en vallen onder de noemer ‘het betere nattevingerwerk’.
Bij een ondernemersplan hoort altijd een pessimistische prognose, een realistische en een optimistische. In Groningen begint men standaard met de optimistische prognose als uitgangspunt voor het debat.
Als één van de founding fathers van dit culturele gedrocht mag toch wel Kees van Twist genoemd worden, de voormalig directeur van Het Groninger Museum. Samen met het Scheepvaartmuseum in Groningen werd dit snode plan bedacht, zonder de burgers van de stad hier bij te betrekken. Die zijn er alleen om de rekening te betalen. Maar de burgers in Groningen krijgen er zóveel voor terug. In 2010 werd de bouw beraamd op 170 miljoen euro.
Natuurlijk zou dit geen enkel probleem zijn als zou blijken dat het huishoudboekje van de stad Groningen op orde was en het sociaal beleid er niet onder zou leiden. Door de huidige crisis is ook de Gemeente Groningen diep in het rood komen te staan, weliswaar de favoriete kleur, maar toch. Vooral door het speculeren met de aankoop van kostbare landbouwgronden, in de hoop deze percelen te kunnen verkopen, is de Gemeente flink de boot in gegaan.
Natuurlijk is er wel een correctief referendum geweest in 2005, waarbij het Groninger Forum zijdelings werd meegenomen in de plannen voor de Grote Markt Oostzijde maar de optie “nee” ontbrak. Er kon wel worden gekozen tussen de diverse wanstaltige, disproportionele en kunstzinnige ontwerpen, maar functionele ontwerpen zaten er niet tussen. Kozen de inwoners van de gemeente Groningen voor een ontwerp van de Oostwand, koos men dus automatisch ook voor het Forum. Zo werkt het dus in Groningen.
Ook het rapport van de commissie Terlouw , waarvan Jan Terlouw (D66) voorzitter was, bleek achteraf niet voldoende soelaas te bieden om met dit prestigeobject te stoppen. Of het een haalbaar financieel plan was, werd dus bepaald door drie bestuurders van gesubsidieerde instellingen die op de stoel van de ondernemer gingen zitten. Toevallig dat de wethouder van D66 in de Gemeenteraad van Groningen ook de portefeuille cultuurverandering en financiën heeft. Wethouder Ton Schroor, die gelooft dat alle economische problemen kunnen worden opgelost met nog meer cultuur.
De burger werd wijsgemaakt dat het Groninger Forum een ijzersterk concept is. Zelfs als er geen commerciële instellingen in komen maar alleen gesubsidieerde instanties. Het dossier omtrent het forum is (met opzet en met ambtelijk wollig taalgebruik) bijna net zo dik als het dossier van de ontspoorde Regiotram van toenmalig wethouder Karin Dekker (GL). Niet door te komen, ook niet voor parttime raadsleden. Het is dus bijna onmogelijk om een compleet en goed stuk te schrijven en dit te voorzien van alle feiten en meningen van alle betrokken partijen, ook niet door mij. Waarvoor dan ook mijn oprechte excuus als ik hier en daar in gebreke blijf.
De lokale VVD was in de Gemeente Groningen nog lang tegen het plan nadat ze in 2005 nog voorstander waren, maar draaiden als een blad in de wind toen er een voorstel kwam om een commerciële kabelbaan toe te laten in de stad. Toen waren ze opeens weer voor. Tot op heden heeft zich nog geen ondernemer gemeld die deze risicovolle en avontuurlijke onderneming wil starten. Het laatste tegengas wat er nog was is opgegeven voor een fata morgana.
Opmerkelijk was ook het kritische geluid van de JOVD, die vorig jaar nog vonden dat het college van B&W onder curatele moest worden gesteld. Intussen zijn veel van de wethouders verdwenen en vervangen voor anderen, regenten-in-de-dop, maar het financiële verhaal blijft. Sterker nog, het is nog erger geworden. Toch horen we de JOVD nu niet meer.
Gelukkig zijn er toch nog een paar partijen die zich kritisch uitlaten als het gaat om Het Groninger Forum. Zo was er de beruchte mevrouw Kiki die meerdere malen in de Gemeenteraad het woord nam en de raadsleden en de toenmalige wethouder, Karin Dekker, om de oren sloeg met stukken over windhinder, schaduwval en brandweerrapporten. Mevrouw Kiki werd uiteindelijk ‘onder politieke curatele’ gesteld en mag alleen nog schriftelijk vragen stellen.
Verder zetten de fractie van de PVV zich in bij de Provinciale Staten en de Stadspartij in de Groningse Gemeenteraad. Alles op alles om de bouw van het Groninger Forum tegen te houden maar met invloedrijke en prestigieuze regenten als Calon en Moorlag, beiden PvdA, in de Provinciale Staten wordt dat een zware dobber.
Stoppen met het Groninger Forum zou een kostenpost betekenen van 60 tot 80 miljoen euro. Voor veel Groningse raadsleden is dit onacceptabel. Zeker na het verlies van ca. 40 miljoen met het afblazen van de Regiotram.
Een interessante film en aanrader over het fenomeen ‘Rode politiek’, wat aansluit bij het debacle rondom het Groninger Forum, is de pseudo-documentaire : De Nuloptie.
